?BY NASZA WIARA NIE ZSZARZAŁA?

Referat wygłoszony na konferencji poprzedzającej Ogólnopolską Pielgrzymkę Akcji Katolickiej na Jasną Górę 19 czerwca 2015 r.

              W dniach 23-25 listopada 2001 r., w Poznaniu, odbył się I Krajowy Kongres Akcji Katolickiej w Polsce pod hasłem Chrystus Nadzieją Przyszłości. Myśl zwołania  kongresu zrodziła się na posiedzeniu Zarządu DIAK w Poznaniu gdy prezesem był ś.p. Kazimierz Grześkowiak. Pomysł zaakceptował ówczesny metropolita poznański abp Juliusz Paetz, a poparli  zebrani na ogólnopolskich dniach formacyjnych, jesienią 1999 roku, prezesi  i asystenci  diecezjalni. Akceptacja idei zwołania kongresu przez kardynała Józefa Glempa przekształciła zamierzenia  w rzeczywistość.

             Jak zazwyczaj, przy tego typu przedsięwzięciach, były różne pomysły organizacyjne. Na przykład, proponowano, aby Kongres Krajowy poprzedziły kongresy diecezjalne, co ze względów oczywistych odsunęło by realizację tej idei o kilka lat. Wyjątkowość ówczesnego czasu – początek nowego stulecia i tysiąclecia, a także gorące apele Ojca Świętego Jana Pawła II o zaktywizowanie polskiego laikatu, oraz zapał i upór niektórych osób doprowadziły do realizacji tego zamierzenia. Podkreślano, że trzeba się zmobilizować,  by po 5 latach od powołania przez Konferencję Episkopatu Polski dokonać podsumowania  statusu  Akcja Katolicka w Polsce. Chodziło też o spopularyzowanie stowarzyszenia  oraz nakreślenie zadań, a także problemów, jakie staną przed Akcja Katolicką w najbliższym okresie czasu.

             Jesienią 2000 roku powołano Komitet Organizacyjny Kongresu pod przewodnictwem ówczesnego krajowego asystenta AK w Polsce – ks. bpa Piotra Jareckiego i prezesa Zarządu KIAK -pani Haliny Szydełko. Powołano także Komitet Honorowy z udziałem wielu znanych wówczas osobistości, w tym: kardynała Józefa Glempa, premiera Jerzego Buzka, marszałek Senatu Alicji Grześkowiak , wojewody wielkopolskiego Stanisława Tamma, czy Stefana Stuligrosza –  założyciela i dyrygenta chóru Poznańskie Słowiki.

            W Poznaniu powołano Komitet Organizacyjny wykonawczy pod przewodnictwem diecezjalnego asystenta DIAK ks. prałata Stefana Schudego i Jana Stefanka – ówczesnego prezesa DIAK archidiecezji poznańskiej. Scenografię i oprawę plastyczną  Kongresu zaprojektował i wykonał pan Stanisław Grzesiek.

             Ojciec Święty Jan Paweł II skierował przesłanie  na ręce bpa Piotra Jareckiego  sygnowane przez arcybiskupa Leonardo Sandri , substytuta Sekretariatu Stanu.?(?)Ojciec Święty zachęca aby na progu III tysiąclecia wiary , Akcja Katolicka w Polsce podjęła zadania z nową mocą, stając się wyraźnym znakiem wierności Kościołowi i oddania społeczeństwu na drogach nowej ewangelizacji. Jego Świątobliwość życzy, aby to dzieło, które na polskiej ziemi ma swoją piękną  przedwojenną tradycję, odrodzone ku współczesności , stało się szkołą chrześcijańskiej doskonałości wiernych i prężnym środowiskiem formacyjnym współczesnych uczniów i apostołów Chrystusa(?)?

             Przed I Krajowym Kongresem Kardynał Józef Glemp skierował list w , którym pisał m.in.:  ?Na progu nowego tysiąclecia Ojciec Święty wzywa nas słowami Chrystusa ?Duc In altum ? wypłyń na głębię? w życiu duchowym, religijnym i moralnym. (?) Do głębokiego przeżywania wiary wezwani są wszyscy ochrzczeni, a szczególnie osoby poświęcone Bogu i ci świeccy, którzy odkryli w sobie powołanie do uczestnictwa w zrzeszeniach kościelnych. Jednym z nich jest Akcja Katolicka  która w tym roku przeżywa ważne wydarzenie do którego przygotowuje się przez nowennę miesięcy. Tegoroczna niedziela Chrystusa Króla Wszechświata ? święto patronalne Akcji Katolickiej – będzie ukoronowaniem trzydniowego spotkania jej członków przybyłych z całej Polski. (?) Kongres ten będzie okazją do podsumowania dotychczasowych dokonań  Akcji  Katolickiej , będzie także inspiracją do większego zaangażowania  się w misję apostolstwa świeckich.

            Słowo przed Kongresem   skierował również bp Piotr Jarecki. W Słowie tym ksiądz biskup pisał ?(?) chcemy przeprowadzić Kongres Akcji Katolickiej , by nasza wiara nie zszarzała, by apostolskość nasza nie zwietrzała (?).Wypłyń na głębię ? czy da nam Pan Łaskę, by Kongres stał się czasem obfitego połowu ? ? gdy tak się stanie  i wyznamy za Piotrem ? odejdź ode mnie Panie , bom jest człowiek grzeszny   On odpowie ? Nie bój się odtąd ludzi będziesz łowił?.(…)

             W okresie trzech dni trwania kongresu, dzień i noc trwała trwała adoracja Najświętszego Sakramentu w kaplicy  w Farze poznańskiej. Uczestnicy Kongresu przyjeżdżający do Poznania z całej Polski witani byli przez poznańskie rodziny ? najczęściej członków AK) , które zapewniły im noclegi , wyżywienie (oprócz obiadów ) i komunikację podczas  całego pobytu w Poznaniu. Było to bardzo pozytywnie odebrane przez uczestników kongresu, a wiele osób kontynuowało zawarte przyjaźnie w następnych latach.

             Otwarcie I Krajowego Kongresu Akcji Katolickiej w dniu 23 listopada nastąpiło w Kościele p.w. Nawiedzenia  NMP w Poznaniu ? Rataje. Po powitaniu przez proboszcza parafii słowa powitania wygłosił ś.p. Ks prałat Stefan Schudy. Podkreślił on min że I Kongres w Poznaniu odbywa się w Poznaniu , bo tu 71 lat temu, 24 listopada 1930 r., Prymas Polski Kardynał August Hlond erygował Naczelny Instytut Akcji Katolickiej (NIAK) i  pierwszym dyrektorem został mianowany biskup Stanisław Adamski. Dzień później erygowany został Archidiecezjalny Instytut Akcji Katolickiej AIAK obejmujący swym działaniem archidiecezję poznańską i gnieźnieńską.

             Chciałbym w tym miejscu w sposób istotny podkreślić ,że doceniając wkład wszystkich członków Komitetu Organizacyjnego Kongresu w Polsce oraz Komitetu Organizacyjnego wykonawczego w Poznaniu udział ś.p. ks. prałata Stefana Schudego był największy. Bez jJego udziału, wysiłku  i jego talentów kongres nie miał by tak wspaniałej formy !

             Słowa powitania i pozdrowienia dla uczestników Kongresu wygłosiło liczne grono osób świeckich i duchownych w tym przedstawiciel Stolicy Apostolskiej Bp Stanisław Ryłko Sekretarz Papieskiej Rady ds. Świeckich, Pani Halina Szydełko Prezes KIAK. Podczas uroczystej Mszy Św. Homilię wygłosił ks bp Piotr Jarecki. Nawiązał   m.in. do historycznych wątków powołania Akcji Katolickiej w Polsce w Poznaniu w 1930 r., a następnie dodał że ?Nasz Kongres to nie jest świecki zjazd , który wybiera władze, podczas którego bardzo często odbywa się walka między różnymi frakcjami , a jedna z nich pragnie sobie zapewnić niepodzielną władzę na kilka lat (?). Nasz Kongres pragniemy przeżyć  jako święte zgromadzenie ludzi mających łaskę wiary i pragnących uaktywnić się w Kościele i świecie dla Królestwa Niebieskiego?

             Na zakończenie pierwszego dnia odbył się Apel Jasnogórski , który poprowadziła pani prezes Halina Szydełko mówiąc m. in: ?.Obdarz nas Matko pokorą, naucz wyzbyć się pychy i próżności , która przesłania nam rzeczywisty cel naszego działania, którym jest służba Kościołowi  i jego apostolska misja?.

             Dzień drugi, była to sobota, 24 listopada, rozpoczęto Mszą św. z Jutrznią w Katedrze Poznańskiej. Po uroczystej celebrze wszyscy udali się do sali Filharmonii  poznańskiej, gdzie odbyły się obrady plenarne Kongresu. Na tej sesji swoje wystąpienia mieli : bp Stanisław Ryłko – ?Realizacja powołania i misji świeckich w Akcji Katolickiej?, bp Stanisław Wielgus  – ?Chrześcijanin wobec współczesnych wyzwań ideowych? , Marek Ziółkowski ?Odpowiedzialność jednostek za wspólnotę i państwo? ( o potrzebie solidaryzmu społecznego we współczesnej Polsce ) oraz Mirosław Ciepłucha i Halina Gajdanowicz –  ? Kościół Katolicki w Polsce na przełomie wieków ? wyzwania dla duchownych i świeckich , szczególnie tych zrzeszonych w Akcji Katolickiej?.

             Szczególnym uznaniem i aplauzem spotkało się wystąpienie ks biskupa Stanisława Wielgusa, który w sposób niezwykle precyzyjny określił ideową sytuację w jakiej znalazło się chrześcijaństwo w krajach wyrosłych z jego kultury. W sposób wręcz  wizjonerski nakreślił zagrożenia jakie nas będą spotykać w najbliższych latach: hiperindywidualizm, hedonizm, konsumpcjonizm, relatywizm moralny, sekularyzm, praktyczny i egzystencjalny ateizm, zjawisko zacierania się chrześcijańskiego charakteru społeczeństw, rozpad rodziny, anarchię seksualną, ignorancję religijną katolików , źle rozumiany pluralizm teologiczny, wybiórczą postawę wielu chrześcijan w stosunku do prawd wiary i zasad moralnych, oraz częściową i warunkową przynależność do Kościoła ( patrz Pastores  dabo Vobis JP II). Większości z nas uczestników wydawało się, że te zagrożenia to bliżej nieokreślona daleka przyszłość. Niestety, wystarczyło kilkanaście lat, a zjawiska te dotykają bezpośrednio większości ochrzczonych  Polaków .

             Po przerwie obiadowej wznowiono obrady w ośmiu zespołach problemowych.

1 ?Akcja Katolicka w parafii ? współpraca duchowieństwa i świeckich w duchu nowej ewangelizacji?

Prowadzanie  ks. Adam Lewandowski i ks. Józef Jakubiec. Ks. Jakubiec przedstawił kryteria apostolstwa i duszpasterstwa AK w duchu nowej ewangelizacji mające służyć odnowie parafii i budowaniu jej jako wspólnoty braterskiej. W jednym z podpunktów Ks Jakubiec akcentuje kryterium: ?Pilnować jedności.  Cierpliwość i wytrwałość? . Troska o jedność  w naszej formacji apostolskiej i w działaniu  jest niesłychanie ważna, możemy się spierać w dyskusji, różnić w szczegółach, ale  ostatecznie uzgadniamy  wspólne stanowisko. Jedność z biskupem w diecezji , jedność z proboszczem w parafii jest ważnym sprawdzianem wiarygodności członków Akcji Katolickiej. Niestety musimy stwierdzić , że w bardzo licznych przypadkach brak jedności wśród członków AK lub brak jedności w relacji świeccy ? duchowni przyczynił się do obniżenia aktywności działania szczególnie na podstawowym poziomie tj. w parafiach.

2. ?Akcja Katolicka w społeczeństwie obywatelskim?

Wprowadzenie w tym  zespole wygłosił Ks. Grzegorz Noszczyk. Mówił m.in., że
wśród wielu zjawisk współczesnej rzeczywistości , które nie pozostają bez wpływu na życie społeczne daje się w ostatnim czasie zauważyć wzrost zainteresowania teorią społeczeństwa obywatelskiego. Często hasło to bywa elementem nowomowy dlatego sprecyzujmy jak my rozumiemy to pojęcie. Najogólniej rzecz ujmując, przez społeczeństwo obywatelskie rozumie się taka formę życia zbiorowego, w której działalność niezależnych od państwa różnego typu instytucji, organizacji, związków i stowarzyszeń jest podstawą samodzielnego rozwoju obywateli oraz stanowi wyraz ich osobowej aktywności. Pięć lat okupacji niemieckiej i 45 lat okupacji sowieckiej spowodowało m in. zatomizowanie polskiego społeczeństwa i radykalną obniżkę kapitału społecznego. Przez to staliśmy się społeczeństwem łatwym do manipulacji i mało odpornym na wrogie i antychrześcijańskie ideologie.

             Kolejne tematy były to:

3. Rodzina ? pierwsze pole ewangelizacji Akcji Katolickiej.

4. Wiara i religijność a współczesne problemy Polaków.

5. Wolontariat z pozycji wiary.

6. Przesłanie Akcji Katolickiej przedwojennej na dzisiaj.

7. Tożsamość katolika świeckiego ? tożsamość członka Akcji Katolickiej.

             Wprowadzenie w tym zespole wygłosił Ks. Prof. Dr hab. Tadeusz  Borutka.

W swym obszernym wystąpieniu ks.  profesor stwierdził m.in.: ?Obecnie , w związku z rozwojem Akcji Katolickiej coraz częściej stawia się pytanie o tożsamość członka tej organizacji. W gruncie rzeczy jest to pytanie o tożsamość katolika a tym samym o istotę Kościoła (? ). Akcja Katolicka jest stowarzyszeniem katolików świeckich , którzy w zorganizowanej formie bezpośrednio współpracują z hierarchią kościelną w realizacji ogólnego celu apostolskiego Kościoła. W niej właśnie ?świeccy- w łączności z biskupem i kapłanami pragną służyć wiernie i aktywnie ? w realizacji duszpasterskich przedsięwzięć i ożywianiu duchem ewangelii wszystkich dziedzin życia.

8 .Młodzież. Wyzwania duszpasterskie.

             Po zakończeniu obrad i przygotowaniu podsumowania i wniosków zostały one zaprezentowane na wspólnym spotkaniu w Auli uniwersyteckiej.

Wieczorem odbyły się dwa uroczyste koncerty: w Auli Uniwersyteckiej koncert Chóru Poznańskie Słowiki po dyrekcją Stefana Stuligrosza, a w Teatrze Wielkim oratorium Feliksa Nowowiejskiego ?Quo Vadis?.

             Trzeci dzień, była to niedziela, Uroczystość Chrystusa Króla, rozpoczęto od wygłoszenia , na plenarnym spotkaniu, podsumowań z wszystkich ośmiu paneli. Punktem kulminacyjnym trzeciego dnia był przemarsz ewangelizacyjny ulicami miasta Poznania z placu im. Adama Mickiewicza (Krzyże Poznańskie) do poznańskiej fary, w którym uczestniczyło kilka tysięcy członków Akcji Katolickiej z rodzinami jak również wielu wiernych zrzeszonych w innych grupach i stowarzyszeniach katolickich. Jedną z  z najważniejszych okoliczności była obecność Relikwi Świętego Wojciecha ( użyczonych przez Kustosza w Gnieźnie), głównego patrona Akcji Katolickiej w Polsce. Relikwie przewożone były na lawecie w asyście żołnierzy Wojska Polskiego.

             Przemarsz miał  modlitewną a zarazem  bardzo  radosną i barwną oprawę . Wzbudził zainteresowanie licznej rzeszy poznaniaków  i był publiczną manifestacją  stowarzyszenia , kongresu i jego hasła  ?Chrystus nadzieją przyszłości?. Na zakończenie w farze odbyła się uroczysta Msza św. z homilią ks. bp Stanisława Ryłko . Zostało również  powtórzone  Pozdrowienie Ojca Świętego wygłoszone z okna Pałacu Apostolskiego podczas modlitwy Anioł Pański. Następnie odczytano Przesłanie Kongresowe  i Telegram do Ojca Świętego Jana Pawła II :

?Umiłowany Ojcze Święty

             Akcja Katolicka w Polsce, zebrana na I Krajowym Kongresie w Poznaniu, wyraża głęboką wdzięczność za to , że dzięki inspiracji Waszej Świątobliwości Akcja Katolicka odrodziła się w naszej Ojczyźnie.

             Z głębi serca dziękujemy za kongresowe przesłanie. Ojcowska zachęta i Apostolskie Błogosławieństwo, którym cieszy się nasze stowarzyszenie , jest dla nas zobowiązaniem do szczerego zaangażowania w dzieło apostolstwa świeckich. I Krajowy Kongres przeżywamy pod hasłem ? Chrystus Nadzieją Przyszłości?.                   Ufamy , że spotkanie to pomoże nam budować własną tożsamość i zainspiruje nas do dalszej aktywnej pracy dla Nowej Ewangelizacji.

             W imieniu 1200 delegatów , przedstawicieli wszystkich polskich diecezji, pragniemy przekazać wyrazy głębokiego szacunku i miłości, zapewniając o stałej obecności Waszej Świątobliwości w naszych modlitwach.

             Na dalszą pracę prosimy o apostolskie błogosławieństwo.?

 Jan Stefanek, prezes Zarządu KIAK II kadencji